Ο Αιμίλιος Χαλαμανδάρης έλαβε το δίπλωμα Ηλεκτρολόγου Μηχανικού και Μηχανικού Η/Υ από το ΕΜΠ το 2000 και περάτωσε την πτυχιακή του διατριβή σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου και θέμα: «Σύνθεση στο Πεδίο του Χρόνου: Αλγόριθμος Επιλογής Βέλτιστου Διφώνου». Κατά την διάρκεια των μεταπτυχιακών του σπουδών έλαβε το μεταπτυχιακό δίπλωμα (MSc) στην Επεξεργασία Ψηφιακών Σημάτων και Τηλεπικοινωνιών από το Imperial College του Λονδίνου το 2001, με θέμα διατριβής: «Μεταμόρφωση Φωνής Μέσω Προσωδιακών και Φασματικών Χαρακτηριστικών». Εκπονεί την διδακτορική του διατριβή στο ΕΜΠ υπό την επίβλεψη του καθηγητή κ. Γ. Καραγιάννη, με θέμα «Σύνθεση Φωνής στο Πεδίο του Χρόνου και Τεχνικές Βελτίωσης Ποιότητας». Ερευνητικά έχει ασχοληθεί και ασχολείται ενεργά με την συνθετική ομιλία από κείμενο, την σύνθεση συναισθηματικού λόγου, την μεταμόρφωση φωνής, την αναγνώριση προτύπων, την αναγνώριση μουσικής και την επεξεργασία φυσικής γλώσσας.
Ανήκει στο ερευνητικό δυναμικό του Ινστιτούτου Επεξεργασίας του Λόγου από τον Οκτώβριο του 2001, ενώ έχει συμμετάσχει σε πλήθος ερευνητικών και αναπτυξιακών προγραμμάτων, Ευρωπαϊκών και εθνικών (ενδεικτικά ΕΥΦΩΝΟΝ, MUSICNETWORK, IMUTUS, HEARTS, SOL, VEMUS, MobiTalk, INTERREG-III), όπως επίσης και στην ανάπτυξη προϊόντων του Ινστιτούτου Επεξεργασίας του Λόγου (ενδεικτικά All Greek to Me!, Εκφωνητής+).
Ο Αιμίλιος αποτελεί μέλος της ομάδας Σύνθεσης Φωνής του Ινστιτούτου Επεξεργασίας του Λόγου, συμμετέχοντας ενεργά στην έρευνα και ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και αλγορίθμων ανάλυσης, επεξεργασίας και σύνθεσης φωνής.